Artikel uit De Stentor van 24-04-2004
Een reuzenblokhut als huis voor de bosbouwer
door Gerard Bons
Uit de verte lijkt het een stapel zware boomstammen. Openingen voor deuren en ramen verraden evenwel dat in Olst een heel aparte woning ontstaat: een boomstamhuis. Geen wereldprimeur, wel uniek in Nederland.
De nieuwbouw verrijst in de laatste bocht van de Koekoeksweg. Het is de rand van het huidige dorp, maar eens stond er een hoeve in het agrarische land tussen Olst en Boskamp. Zonder monumentale kenmerken en veelvuldig verbouwd. Het contrasteerde met de nette nieuwbouw aan het Koekoekspad. Mede op aandringen van omwonenden is die vorig jaar gesloopt door Lex Schra jr. (59).
De balken van het toekomstige huis zijn een halve meter dik. Het waren Douglas-sparren, in de verte verwant aan de kerstboomsparren en gekapt in Nederland. ‘Er wordt wel eens neergekeken op inlands hout, maar ten onrechte. De Douglas levert uitstekend hout. Dit huis blijft hier minstens vierhonderd jaar staan,‘ weet Schra.
Zes jaar geleden verving hij een boerenschuur door een blokhut. Opgebouwd uit (letterlijk) handzame stammetjes van hooguit twintig centimeter. Toen al begon Schra aan de voorbereidingen om de oude boerderij te vervangen door een huis dat niet met de woorden ‘blok‘ of ‘hut‘ mocht worden aangeduid: het boomstamhuis.
‘De dakbalken van die boerderij waren zo slecht dat ik ze zo op mijn knie kon breken‘, beschrijft Lex Schra sr. (82) de conditie van de gesloopte woning. Het lijkt overdrijving. Zijn gelooide huid verraadt de bejaarde leeftijd, maar hij sjouwt op het bouwterrein rond als een jonge bouwvakker en helpt zijn zoon graag bij dit uitzonderlijke staaltje zelfwerkzaamheid.
Junior is van huis uit bosbouwer en nu opleidingsadviseur in de groene sector. In zijn bagage heeft hij een schat aan kennis en ervaring in houtverwerking over de hele wereld, want hij werkte onder meer in Canada, Scandinavië en Duitsland.
De vijf jaar van voorbereidingen gebruikte Schra onder meer voor het verzamelen van zware gereedschappen, veelal zelf in elkaar ‘geknutseld‘. Dat geldt niet voor de middelzware bouwkraan om de balken, duizend tot tweeduizend kilo zwaar, te verplaatsen. Welke modale particulier heeft zijn eigen hijskraan in de achtertuin? Het is een inruilexemplaar van een kraanverhuurbedrijf dat geen emplooi meer had voor deze ‘gemiddelde kraan‘.
RECYCLING
Voor de lange zaagbaan is heel veel gelast. Zo maakte de familie meer zware installaties zelf. Om geld te besparen, omdat het materiaal in de handel niet te koop is en omdat de Schra‘s liefhebbers zijn van recycling. Schra jr.: ‘Wat je hier ziet is voor een groot deel oud ijzer. Voor de vloer- en dakmaterialen heb ik ook gebruikte plaatmaterialen op de kop getikt, kompleet met isolatielagen.‘
Het boomstamhuis zal daarom aan de hoogste eisen voor isolatie voldoen, ook die voor geluid. Hout is een goede isolator en de ramen krijgen drie lagen glas. Van verschillende dikte. Dat absorbeert het verkeersgeluid van de Koekoeksweg het beste.
De 150 vierkante meter vloeroppervlak beneden is riant te noemen, met daarboven nog twee slaapkamers. Met kerstmis moet het dak er op liggen en Schra hoopt dan meteen uit zijn stacaravan te verhuizen.
‘Bij een vergelijking met conventionele bouw maakt het in de kosten waarschijnlijk weinig uit. Het scheelt dat ik de gereedschappen en veel bouwmaterialen hergebruik. Het wordt een duurzaam en ook heel comfortabel huis. Die dikke houten wanden beschermen je binnen vooral goed tegen grote schommelingen in het weer.